گاز نیتروس | گاز بیهوشی | گاز نیتروکساید | کپسول گاز نیتروس اکساید | گازN2O

گاز نیتروس  | گاز بیهوشی | گاز نیتروکساید | کپسول گاز نیتروس اکساید | گازN2O

گاز نیتروس اکساید که به نام ((N2O (نامگذاری آیوپاک) می شناسیم با نام های گاز خنده آور ، نیتروژن اکسید ، دی نیتروژن مونوکسید و هوای صناعی نیز در گذشته شناخته می شده است.
نیتروس اکساید گازی است بی بو ،بی رنگ و بی طعم که خود مشتعل نمی شود ولی به شعله وری آتش می تواند کمک کند . وزن مولکولی این گاز 44 می باشد و 1.5 برابر از هوا سنگینتر است. این گاز در صنعت از حرارت دادن نیترات آمونیوم به دست می آید و طی مراحلی دقیق و حساس ناخالصی های آن گرفته می شود و در سیلندرهای آبی رنگ عرضه می شود. در درجه حرارت محیط این گاز با فشار 50 اتمسفر به صورت مایع درون سیلندر موجود است . نقطه انجماد آن برابر 90.81- سلسیوس و نقطه جوشش 88.46- سلسیوس است .
نیتروس اکساید یکی از ضعیف ترین گازهای بیهوشی است که حتی با حداکثر مجاز تجویز (70%) هم نمی تواند یک هوشبر کامل باشد و بایستی با دیگر هوشبر های استنشاقی ( هالوتان، ایزوفلوران، سولفوران) ویا وریدی (پروپرفول،کتامین ،اتومیدیت و...) همراه گردد. اثر نیتروس اکساید هنگام تجویز به طور معمول ظرف 30 ثانیه اثرش ظاهر و تا حدود 2 تا 3 دقیقه به حداکثر میرسد .
اثرات
با مصرف این گاز تعداد تنفسها افزایش می یابد و باعث مختل شدن پاسخ مرکز تنفس به افزایش دی اکسیدکربن و هیپوکسی خواهد شد بنابراین توصیه به تجویز اکسیژن اضافی در 5 تا 10 دقیقه مرحله بهبودی از بیهوشی عمومی همراه با نیتروس اکساید شده است . بر روی قلب و عروق تاثیر آن شبیه گاز دی اکسید کربن می باشد و باعث تضعیف مستقیم میوکارد می گردد ولی چون تحریک سیستم سمپاتیک را نیز به همراه دارد این اثر تضعیفی دیده نمی شود . اثر آن روی سیستم عصبی باعث کاهش انتقال پیام عصبی از هسته های تالاموس شده و تاثیرات برانگیختگی ناشی از درد با مصرف نیتروس اکساید  تضعیف می شود. نیتروس اکساید باعث گشادی عروق مغز شده و با وجود کمترین تاثیر بر متابولیسم مغز افزایش فشار داخل مغز رخ خواهد داد. نیتروس اکساید باعث افزایش اسکلتی شده اما تاثیری بر عملکرد داروهای شل کننده عضلانی نخواهد داشت. روی کبد و کلیه تاثیری ندارد ، نیتروس اکساید می تواند با غیر فعال کردن ویتامین  B12 باعث اختلال عملکرد آنزیم متیونین سنتتاز شده و علائم کمبود این ویتامین را بوجود می آورد البته این موضوع در مصرف بیش از 24 ساعت و یا مکرر در یک هفته به وجود می آید . نیتروس اکساید بروی سیستم تناسلی باعث افزایش بروز سقط خود به خودی می شود که این در افرادی که در اطاق عمل سوئیتهای دندانپزشکی با عدم تخلیه گازهای هوشبر به روش مناسب کار کنند رخ می دهد . مصرف این دارو در حاملگی به صورتی است که به راحتی از جفت گذشته و به جنین می رسد و چون غلظت خون بند ناف از خون مادر کمتر است و ظرف 5 تا 10 دقیقه رو به افزایش است پس از این مدت تاثیر در تضعیف جنینی خواهد داشت .